Monument Wiktoriański

(Vittoriano - Altare della Patria
  Piazza Venezia)

Narodowy Pomnik ku czci Wiktora Emanuela II przy Placu Weneckim, zwany Monumentem Wiktoriańskim lub po prostu Wiktorianum został wzniesiony decyzją parlamentu młodego państwa włoskiego ku czci Ojca Ojczyzny – króla Wiktora Emanuela II, za czasów którego dokonało się zjednoczenie Włoch (1861). Budowę pomnika zakończono, wśród do dziś nieustających polemik, po pięćdziesięciu latach, a zainaugurowano go przy okazji pięćdziesiątej rocznicy zjednoczenia.

Monument zrealizowany według projektu Giuseppe Sacconiego ma prostą i dynamiczną strukturę architektoniczną w stylu neoklasycznym. Składają się na nią szerokie schody zwieńczone gigantycznym korynckim portykiem ujętym w dwa skrzydła z kwadrygami na szczycie. Przebogata i skomplikowana jest natomiast dekoracja. Rzeźby i płaskorzeźby symbolizują m. in. miasta i regiony Włoch. Najważniejsze miejsce między nimi zajmuje Rzym - symbolizowany przez boginię Romę na tle złotej mozaiki - który jako stolica Włoch reprezentuje jedność i wolność narodową. Ponad nią triumfalnie wznosi się gigantyczny (12 m wysokości i 10 m długości!) konny posąg króla. U stóp bogini Romy, na tarasie wieńczącym monumentalne schody znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza - Ołtarz Ojczyzny - uhonorowany wartą i wiecznie płonącymi zniczami.
Wewnątrz pomnika znalazły miejsce salony wystawowe poświęcone historii zjednoczenia Włoch (Museo Centrale del Risorgimento) oraz sale goszczące periodyczne wystawy malarstwa.

Z tarasów Wiktorianum roztacza się zapierający dech widok na całe miasto.